Türkiye’de eğitim planlaması, eğitim müfredatı gibi konular Milli Eğitim Bakanlığı idaresinde yönetilmektedir. Daha önce 8 yıl olan zorunlu eğitim ise 2012-2013 yılında 4+4+4 sistemi ile kademeli olarak zorunlu 12 yıl eğitime çıkarılmıştır.
- İlk 4 yıllık eğitim içerisinde ilkokul 1,2,3 ve 4. sınıf bulunur.
- İkinci kademe ise ortaokul 5,6,7 ve 8. sınıf eğitiminden oluşur.
- Üçüncü kademede lise 9,10,11 ve 12.sınıfları bulunur.
Bu üç kademe haricinde ise okul öncesi eğitim olarak belirlenen 0-6 yaş arası için de ailelerin gönüllülüğü esas alınmıştır. Aileler, çocuklarını isteğe göre gündüz bakımevlerinde eğitime gönderebilir. Burada da yarım veya tam gün eğitim, oyun grupları, bakımevleri veya anaokulu gibi kademeler görülmektedir.
Okul Öncesi Eğitim
Zorunlu eğitim öncesinde isteğe göre okul öncesi eğitim de erken yaşta başlayabilir. 0-6 yaş grubunu kapsayan bu süreçte Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı çeşitli eğitim merkezleri ile hizmet vermektedir. Kreş veya gündüz bakımevlerinde 0-36 ay arasındaki çocukların bakımı ve eğitimi üstlenilir. Bu eğitimler ücretli olarak verilir.
Okul öncesinde 36-66 aylık sürecinde ise anaokulları yer alır. Devlet okulları haricinde 36-66 aylık arası anaokulu eğitimleri ücretli iken, 48-66 aylık için devlet okullarında verilen anaokulu eğitimi ücretsizdir.
İlkokul Eğitimi
Türkiye’de zorunlu eğitimin ilk kademesi olan ilköğretim süresi 4 yıldan oluşur. 6 yaşına gelmiş her çocuk, e-devlet üzerinden merkezi sistem yardımıyla otomatik olarak ilkokula kayıt olur. Devlete bağlı okullar ücretsizdir. Ancak isteğe göre MEB’e bağlı özel okullarda da ilkokul başlangıcı yapılabilir. Bu okullar ise ücretli olarak eğitim vermektedir. 4. sınıf sonunda öğrenciler ortaokul eğitimine geçmeye hak kazanır. İlkokulda müfredat tüm okullarda aynıdır. Sadece özel okullarda yabancı dil gibi eğitimlerin ders saatinde farklılıklar olabilir.
Ortaokul Eğitimi
Zorunlu eğitimin ikinci kademesi olan ortaokulda 5,6,7,8. sınıflar vardır. Bu süreçte isteğe göre imam hatip okullara da kayıt yaptırılabiliyor. Yabancı dil eğitimi devlet okullarında 4.sınıf ile başlarken, bu süre özel okullarda daha farklı olabilir. Ayrıca kimi özel okullar ortaokul süreci ile birlikte ikinci yabancı dil eğitimi de verebilmektedir. Ders süreleri 40 dakika, teneffüs ise 10 dakikadır. Ayrıca açıköğretim ortaokul eğitimi de sunulur.
Lise Eğitimi
Zorunlu eğitimin son kademesi olan lise eğitiminde de 9,10,11,12. sınıflar yer alır. İmam hatip lisesi, fen ve sosyal bilimler lisesi gibi farklı alanları vardır. Ayrıca açık öğretim lisesi ve açık öğretim imam hatip lisesi ile eğitim alma imkanı da bulunur. Çalışan veya okula katılım noktasında problem yaşayanlar, açık öğretim lisesinde aynı müfredat üzerinden eğitimlerini alabiliyor. Burada da çevrimiçi ders imkanı sunulmaktadır.
Üniversite Eğitimi
Türkiye’de zorunlu eğitim içerisinde olmayan üniversite eğitiminde öğrenciler, girmiş oldukları sınavlar sonucunda okullara yerleşir. 2 yıl ve 4 yıl gibi farklı eğitim süreleri vardır. Mesleki yüksekokullar, fakülte, konservatuvar gibi merkezlerde eğitimler verilir. Devlet ve özel üniversiteler olarak tercihleri vardır. Özel okullarda başarı sıralamanıza göre tam veya yarı bursla okumaya hak kazanabilirsiniz. Onun dışında özel okullar yıllık ücret karşılığı hizmet verir. Devlet üniversitelerinde ise ikinci öğretimler de harç uygulaması bulunur.
Eğitim Sisteminde Temel İlkeler
Türkiye’deki eğitim sistemi her vatandaş için aynı temelleri esas alır. 6 yaş ile 17 yaş arasındaki vatandaşlar için ücretsiz ve zorunlu eğitim vardır. Bu süreç içerisindeki eğitimi engellemek anayasaya göre suç olarak kabul edilir. Genel olarak eğitim sistemi şu ilkeler ile açıklanabilir;
- Eğitimde eşitlik
- Bireysel ihtiyaçların karşılanması
- Bireylerin topluma kazandırılması ve donanımlı bireyler olmaları
- Vatandaşlık görevlerinin öğrenimi
- Mesleki eğitimler sağlamak
- Eğitimde bilimsel yaklaşım
- Eğitimde seçim özgürlüğü